“Tấm Cám” là 1 trong các truyện cổ tích đặc sắc nhất trong kho tàng truyện cổ tích việt nam. Tác phẩm nhắc về cuộc thế và quá trình chống chọi của Tấm để giành lại sự sống, hạnh phúc cho bản thân. Qua tác phẩm còn biểu thị những ý kiến, thuyết lí của tổ tông ta.
Tấm và Cám là 2 chị em cộng cha khác mẹ, Tấm sớm mồ côi và sống cộng mẹ ghẻ và cô em tên Cám. Tấm luôn bị ngược đãi còn Cám chỉ biết rong chơi. Hằng ngày, Tấm phải chăm chỉ khiến cho lụng, nhân từ được bụt viện trợ và trong ngày hội đã trở thành hoàng hậu. Đến ngày giỗ cha, nàng về nhà thì bị mẹ con Cám bức hại, và từ đấy nàng phải trải qua hết kiếp hóa thân này tới kiếp hóa thân khác mới được trở về sống cùng nhà vua, hưởng hạnh phúc trọn đời. Còn mẹ con Cám bị trừng trị thích đáng.
Ta với thể thấy mâu thuẫn chính, chủ yếu trong tác phẩm là mâu thuẫn mẹ kế, con chồng. Tổ tông ta vẫn thường mang câu: “Mấy đời bánh đúc với xương/Mấy đời dì ghẻ lại thương con chồng”, đây là tranh chấp cơ bản dẫn đến hàng loạt các xung đột biến cố phía sau. Trong khoảng ấy nâng lên thành xung đột giữa thiện - ác, tốt - xấu sở hữu ý nghĩa phố hội to to.
trước nhất mâu thuẫn phát sinh là do sự đối xử bất công của dì ghẻ sở hữu Tấm. Hàng ngày Tấm phải làm lụng nặng nhọc trong khoảng sáng tới tối, ngày nàng chăn trâu, cắt cỏ, đêm thì giã gạo, xay thóc… cô phải luôn chân luôn tay làm cho việc, không có lúc nào nghỉ ngơi. Còn Cám lại suốt ngày rong chơi, hái hoa bắt bướm. Và cực điểm của sự việc là lúc Tấm bị Cám lừa lấy hết giỏ tép vào giỏ mình về nhà trước nhận phần thưởng là mẫu yếm đỏ. Loại yếm đỏ ko thuần tuý chỉ là một phần thưởng mà nó còn biểu tượng cho sự trưởng thành, là thèm khát của cô gái mới lớn. Mẹ Cám hoàn toàn biết sự thật nhưng vẫn kệ xác trao thưởng cho Cám, Tấm bất lực chỉ biết ngồi khóc. Tương tự, Tấm đầu tiên bị Cám tước đoạt lợi quyền về mặt vật chất. Ông Bụt xuất hiện, ban thưởng cũng là bù đắp cho số mệnh của những người con gái bị lừa lật. Cá bống xuất hiện làm cho bạn, xua tan những đơn chiếc, tủi cực của Tấm. Nhưng đồng thời, chính khi này Tấm phải đối diện mang lần lường gạt thứ hai. Cá bống là người bạn độc nhất vô nhị tâm can cùng Tấm, Tấm “nhường cơm sẻ áo” cho người bạn đó. Mẹ con Cám khi biết chuyện đã lừa Tấm “đi chăn trâu đồng xa, chớ chăn sắp nhà người ta bắt mất trâu” để giết thịt cá bống. Ko chỉ tước đoạt phần thưởng vật chất, mẹ con Cám còn tước đoạt niềm vui ý thức của Tấm. Tranh chấp tiếp tục đẩy lên cao hơn, trong ngày hội mẹ Cám trộn 1 đấu thóc có 1 đấu gạo, bắt Tấm nhặt thóc ra thóc, gạo ra gạo nhằm ngăn Tấm ko được hưởng niềm vui tinh thần - dự hội cùng mọi người. Mẹ con Cám hết lần này tới lần khác đối xử bất công với Tấm, ngăn cản niềm vui, hạnh phúc của Tấm. Đó là diễn đạt của sự cay nghiệt, bất nhẫn và bất công.
>> Xem thêm: Truyện cổ tích toàn cầu
Trước sự đối xử bất công, Tấm chỉ với độc nhất vô nhị 1 bức xúc chính là ôm mặt khóc. Cô chỉ mới giới hạn lại ở việc ý thức được sự khổ đau, chứ chưa với hành động quyết liệt để thoát nỗi đau khổ đấy. Tâm luôn cam chịu, nhẫn nhục một cách tiêu cực. Và để giải quyết những nỗi tấm tức, bất hạnh của Tấm, Bụt xuất hiện sau mỗi tiếng khóc của cô, Bụt ban cho Tấm: cá bống - làm cho bạn, áo quần - dự hội, đây đồng thời cũng là thời cơ để Tấm có được hạnh phúc. Và kết quả cô đã phát triển thành hoàng hậu. Đây là mô típ thân thuộc trong văn học dân gian biểu thị quan điểm “Ở hiền gặp lành” của nhân dân ta.
Nhưng nếu như câu chuyện mới chỉ giới hạn lại ở đó thì “Tấm Cám” sẽ nhòe mờ trong muôn nghìn truyện cổ tích với mô típ tương tự. Câu chuyện tiếp tục tăng trưởng có các mâu thuẫn mới xuất hiện. Lúc trở nên hoàng hậu, nàng vẫn giữ trọn vẹn đạo hiếu, ngày giỗ cha trở về nhà làm cho giỗ. Và cũng chính từ đây hàng loạt biến cố trong đời nàng tiếp diễn xảy ra. Dì ghẻ bảo Tấm trèo lên cây hái cau. Còn mụ ta thì ở dưới chặt cây. Tấm thấy động, hỏi thì mẹ ghẻ bảo đuổi kiến, nhưng kỳ thực mẹ con Cám đang chặt cây cau, cây đổ. Tấm chết và Cám vào cung thay chị khiến hoàng hậu. Tương tự Tấm bị cướp đoạt mạng sống và ngôi vị, đây là sự tước đoạt cả về lợi quyền vật chất lẫn tinh thần. Nhưng ở công đoạn này không còn là cô Tấm cam chịu, Tấm không cam lòng và trở về hoàng cung sở hữu phổ biến hình dạng khác nhau: chim vàng anh, cây xoan đào, khung cửi và đều bị mẹ con Cám sát hại man di. Qua hai chặng trong khoảng Tấm bị đối xử bất công tới bị mẹ con Cám hại chết cho thấy tranh chấp giữa hai tuyến nhân vật ngày càng quyết liệt hơn, gay cấn hơn.
ko còn là 1 nàng Tấm cam chịu trước những bất công, ở chặng thứ hai này, Tấm đã vùng lên phản kháng, chống chọi 1 cách thức quyết liệt. Bởi Tấm ko chỉ bị tước quyền lợi vật chất, tinh thần mà còn bị cướp đi cả mạng sống hết lần này tới lần khác, nó đã quá dừng chịu chứa của con người. Bởi thế nàng phải vùng lên tranh đấu, quay trở về tuyên chiến sở hữu Cám bằng lời doạ dọa:
Cót ca cót két
Lấy tranh chồng chị
Chị khoét mắt ra
ko chỉ tuyên chiến mà Tấm còn trừng trị Cám một cách thích đáng và quay lại ngôi vị hoàng hậu hưởng hạnh phúc bên nhà vua. Câu chuyện tới đây còn thêm rộng rãi ý nghĩa, ấy là bài học về: “Ác fake ác báo”, khẳng định cái thiện sẽ luôn giành thắng lợi. Cùng lúc qua giai đoạn chiến đấu của Tấm cũng cho thấy hạnh phúc chỉ đích thực bền lâu lúc mỗi chúng ta biết đương đầu và giữ lấy nó.
Thành công của tác phẩm không chỉ ở nội dung đặc sắc mà còn ở hình thức nghệ thuật. Tấm Cám vun đắp tình huống truyện hấp dẫn, giàu kịch tính theo chiều nâng cao tiến. Dùng linh hoạt những nguyên tố thần kì: Ông Bụt là nhân vật trợ giúp; sự thân liên tục của Tấm biểu hiện ý thức đấu giành giật hạnh phúc. Nhân vật ko đơn nhất một chiều mà với sự vững mạnh tính cách thức.
“Tấm Cám” là câu chuyện hấp dẫn, đặc sắc ở cốt truyện lôi cuốn, mang sự tăng trưởng. Qua tác phẩm các tác fake dân gian gửi gắm những quan niệm sâu sắc: Ở hiền gặp lành, ác fake ác báo. Đồng thời truyện cũng phản ảnh những tranh chấp xung đột trong gia đình thời cổ.
>> Xem thêm: Tổng hợp tất cả truyện cổ tích việt nam
