Suốt chặng đường 4000 năm dựng nước và giữ nước của dân tộc ta mang thiếu gì những trận chiến lớn nhỏ, trải qua ti tỉ triều đại, chứng kiến đủ mọi bi kịch khổ đau. Có các trận chiến, các triều đại đã đi vào sử sách, phát triển thành 1 trong những tác phẩm văn chương nức danh nhất để ngàn đời sau còn ngợi ca, thế nhưng ngoài ra cũng với những cuộc đấu, các câu chuyện đau thương khiến nghìn đời sau còn đau xót. Và 1 trong số các câu chuyện khiến tan hoang trái tim về một thời dựng nước và giữ nước đầy oai hùng nhưng lại sở hữu một chấm dứt bi thương đấy là truyện An Dương Vương và Mị Châu - Trọng Thủy.
An Dương Vương là vua của nước u Lạc, là người đã đưa ra quyết định rời đô từ Phong Châu về Phong Khê, nhờ mang sự viện trợ của rùa vàng thì xây xong thành và trước lúc về ông còn được rùa vàng để lại cho một chiếc nanh vuốt để khiến lẫy Nỏ thần. Thật vậy nhờ có mẫu Nỏ thần đấy mà quân ta đã giành được chiến thắng phổ thông lần trước sự xâm lược của quân Triệu Đà. Tưởng dường như được thần giúp đỡ, mang trong tay cái nỏ thần là với thể giữ được hòa bình và sự phát triển hưng thịnh cho quốc gia thế nhưng sự thực thì không hề như thế.
các kẻ với dã tâm luôn muốn giày đạp lên mảnh đất của người khác thì đâu với bao giờ từ bỏ mánh khoé của mình. Không đánh được trên chiến trận, Triệu Đà đưa con trai sang liên hôn nhưng mục đích thật sự là đánh cắp bí hiểm quân sự của nước ta. Tình ái mang thể cứu rỗi vong hồn con người nhưng nó cũng mang thể khiến cho người ta rơi vào cùng tận của bất hạnh. Thật vậy điều đó được biểu đạt rõ qua cuộc hôn nhân chính trị giữa Mị Châu và Trọng Thủy. Triệu Đà thua trận xin cầu hòa và đã đưa con trai của mình sang cầu hôn có con gái của An Dương Vương, là một vị vua cả đời anh minh thế nhưng lúc đó An Dương Vương lại đưa ra quyết định sai lầm khi đã đồng ý cuộc hôn nhân và cho Trọng Thủy ở rể.
trong thời gian ở rể thì Trọng Thủy lợi dụng cơ hội đổi trộm mất Nỏ thần rồi mang về phương Bắc. Không còn Nỏ thần An Dương Vương thua trận và cộng con gái chạy về Phương Nam, chung cục đau đớn chém chết con và đi xuống biển. Trọng Thủy mang xác vợ về chôn ở Loa Thành, xác liền biến thành ngọc thạch, ko lâu sau vì quá tiếc thương Mị Châu mà Trọng Thủy đã nhảy đầm xuống giếng trẫm mình, kết liễu sinh mạng của mình.
kể tới truyền thuyết này thì chẳng thể không nhắc tới An Dương Vương. Người là một vị vua anh minh, tài đức, sớm có tinh thần xây dựng đất nước. Thật vậy An Dương Vương đã dời đô từ Phong Châu về Phong Khê, thế nhưng việc xây thành lại gặp phổ quát trắc trở, cũng vì xây tới đâu lở tới đấy nên người ta đồn đoán rằng chuyện này do ma quỷ. Để khắc phục cạnh tranh này vua đã đã lập đàn trai giới, tiếp đón cụ già ở phương xa, ra cửa Đông đón Rùa Vàng, nhờ thật tình nên được Rùa Vàng giúp đỡ xây thành, chỉ trong vòng nửa tháng đã xây xong.
>> Xem thêm: Truyện cổ Grimm
ngoài ra An Dương Vương còn là người mang tầm nhìn xa trông rộng, biết cảnh giác trước kẻ thù: "Nếu mang giặc ngoài thì lấy gì mà chống?", thấy vậy Rùa Vàng trước khi đi đã để lại cho một chiếc vuốt để khiến cho lẫy Nỏ thần giúp đánh tan quân xâm lăng. Loại Nỏ thần là sức mạnh thần linh tặng thưởng cho nước u Lạc, cũng là sức mạnh của nhà nước u Lạc, sự đoàn kết đồng lòng quyết tâm đánh tan quân xâm lược.
Thế nhưng là một vị vua anh minh không sở hữu nghĩa là sẽ ko phạm phải sai trái. Và sai trái to nhất của An Dương Vương ấy chính là lơ là, mất cảnh giác trước âm mưu của quân thù. Ông chẳng những đồng ý cuộc liên hôn giữa hai nước mà còn đồng ý cho con trai quân thù ở rể. Sự anh minh, lỗi lạc cộng minh mẫn của vị vua ngày nào vậy mà nay ông lại trở thành lầm trục đường lạc lối, thiếu tỉnh ngủ đến vậy. Hơn thế ông còn chủ quan, khinh địch, để mất thế chủ động của mình lúc địch tới nhưng vẫn thong thả đánh cờ, ỷ lại vào sức mạnh của thành trì và khí giới. Nhưng vũ nỏ thần giờ ko còn, giặc đánh vào thành chỉ còn là vấn đề thời kì, thua trận An Dương Vương dẫn con gái chạy thoát về phía Nam.
Là vua nhưng An Dương Vương cũng là một người cha, hành động tuốt gươm chém chết Mị Châu ở cuối truyện biểu hiện sự dứt khoát của 1 vị vua đã thức tỉnh giấc sẵn sàng cắt đứt tình cha con để thực hiện phận sự cuối cùng của 1 vị vua.
Sau khi tự tay chém chết con gái ruột ông cầm sừng tê bảy tấc rẽ 1 tuyến phố xuống biển, đây là chi tiết biểu hiện sự bất tử của nhà vua và sự trân trọng của quần chúng. # Với nhà vua. An Dương Vương tuy đã để mất nước nhưng ông lại là vị vua đa tài, biết chăm lo cho quốc gia và cả đời vì dân vì nước nên được cõi tục tôn kính và tưởng nhớ.
Nhân vật thứ hai được đề cập đến trong truyện là Mị Châu, con gái An Dương Vương. Là người thiếu nữ xinh đẹp tuyệt nai lưng, có có đủ tài sắc thế nhưng lại mang 1 số mệnh bất hạnh phổ quát khổ đau. Mị Châu hết mực thủy chung và tin tưởng chồng, cũng vì vậy mà nàng dẫn Trọng Thủy đi thăm thú khắp nơi, cho xem nỏ thần và dạy bí quyết dùng. Đâu hay các lời ngon ngọt đầu môi đó thực chất chỉ là những lời nói láo của kẻ phụ bạc đang lợi dụng tình cảm của nàng. Và sự tin tưởng ấy đã phải trả giá bằng cả mạng sống, nàng chẳng những hại chính mình mà còn hại cả dân tộc mình.
Chi tiết ngọc trai, giếng nước với các ý nghĩa sâu sắc. Sau lúc Mị Châu chết máu chảy xuống nước khiến cho sò ăn phải đều hóa thành hạt châu, đấy là sự tẩy oan, là minh chứng cho sự trung hiếu của nàng mang cha, Mị Châu chẳng hề theo giặc bán nước mà đấy chỉ là sự mù quáng vô thức trong tình yêu. Qua chi tiết ấy ta cũng thấy được thái độ thông cảm đầy hiền lành của nhân dân ta dành cho nàng. Còn Trọng Thủy, kẻ kém chất lượng tình kém chất lượng nghĩa đầy mưu mô thủ đoạn đó sau khi Mị Châu chết thì khôn cùng xót thương để rồi cuối cùng kết liễu đời mình trong giếng nước. Giếng nước là tấm gương đề đạt mọi tội lỗi của Trọng thủy, cùng lúc qua đó chúng ta cũng thấy được 1 Trọng Thủy đang đớn đau và dằn vặt biết bao, hắn cũng là nạn nhân trong ván cờ của kẻ bạo chúa, là công cụ bị người cha của mình lợi dụng.
Truyện An Dương Vương và Mị Châu- Trọng Thủy đã thành công trong việc hài hòa giữa sự kiện lịch sử và các yếu tố ảo huyền, góp phần thể hiện được thái độ của quần chúng ta đối với những nhân vật, tạo điều kiện cho câu chuyện thêm sinh động và linh hoạt. Cuộc sống luôn mang đến những điều bất thần không tưởng và bất hạnh luôn chầu trực phía trước để bóp nghẹt số phận con người. Và đúng tương tự, chẳng người nào sở hữu thể đoán trước được điều gì, chỉ tới phút chót chúng ta mới nhận ra, ấy là sai trái, là sự cả tin hay mất cảnh giác chút xíu thôi thế nhưng đổi lại nó lại trở thành sai lầm to làm thay đổi vận mệnh của cả một dân tộc.
Đúng vậy, đấy cũng là sai trái của người lãnh đạo, của một vị vua cả đời anh minh lỗi lạc nhưng lại mất một vài phút chốc lầm lỡ làm dân tộc mình diệt vong. Và đấy là kết cục đáng buồn của câu chuyện về An Dương Vương và Mị Châu- Trọng Thủy, là một câu chuyện đầy đau thương và ẩn chứa phổ quát bài học ý nghĩa.
>> Xem thêm: truyện cổ tích việt nam hay nhất